Katedra Filozofii Wychowania i Edukacji Obywatelskiej
IV spotkanie naukowe Zakładu

IV spotkanie naukowe Zakładu

2 lutego 2016 roku odbyło się kolejne spotkanie naukowe Zakładu Filozofii Edukacji i Metodologii Badań. Tematem spotkania była problematyka książki Stephena Hicksa pt. Explaining Postmodernism. Skepticism and Socialism from Rousseau to Foucault. Książka ta jest przygotowywana do wydania w serii "Biblioteka Myśli Pedagogicznej", pierwsza wersja tłumaczenia jest już gotowa, aktualnie trwają prace nad korektą tłumaczenia, redakcją naukową oraz pisaniem wstępu. Za całe przedsięwzięcie jest odpowiedzialny prof. Piotr Kostyło, on też w czasie spotkania przedstawił wybrane wątki książki oraz zasygnalizował wyzwania, z jakimi musi się mierzyć w trakcie pracy translatorskiej.

Jednym z głównych wątków pedagogicznych obecnych w książce jest kwestia edukacji liberalnej. Samo pojęcie tej edukacji jest trudne do oddania w języku polskim. Czym ona jest? Czy edukacją ludzi wolnych przeciwstawioną edukacji ludzi zniewolonych? W jakim jednak sensie należy mówić o wolności i zniewoleniu? A może jest przede wszystkim edukacją dającą wykształcenie ogólne w opozycji do specjalistycznego przygotowania zawodowego? Jeśli tak, to edukacja ta przygotowywałaby dżentelmenów, ludzi światowych i obytych w towarzystwie, w odróżnieniu od ludzi sytuujących się w niższych warstwach społecznych. Te i wiele innych pytań pojawiło się w trakcie dyskusji nad tym wątkiem tekstu Stephena Hicksa.

Innym interesującym zagadnieniem okazało się pytanie o naturę języka. W tradycji modernistycznej (nowożytnej), podobnie zresztą jak i wcześniej, począwszy od Arystotelesa, język był w najczęściej analizowany w ścisłym związku z rzeczywistością. Wielcy myśliciele starożytności, średniowiecza oraz okresu nowożytnego byli przekonani, że pomiędzy naszą świadomością a światem zewnętrznym istnieje korespondencja, pozwalająca na adekwatne poznanie tego, co istnieje. Korespondencję tę wręcz nazywano prawdą, język zaś uważano za narzędzie jej przekazywania. Pełnił on funkcje poznawcze i funkcjonalne. Stephen Hicks zauważa, że w postmodernizmie język utracił wymiar poznawczy, pozostał mu tylko wymiar funkcjonalny, co oznacza w praktyce, że język staje się narzędziem działania bez wcześniejszego odniesienia do prawdy o świecie, w którym przychodzi mu działać. Także ten punt wzbudził żywą dyskusję uczestników spotkania.

Dobrym podsumowaniem całości były słowa jednej z uczestniczek dyskusji, która powiedziała, że teraz z niecierpliwością czekamy na ukazanie się całej książki.